"Why Do Dogs Eat Grass" ?

คำถามนี้...ไม่ใช่แต่เจ้าของสุนัขบ้านเราเท่านั้นนะครับที่สงสัย เจ้าของสุนัขทั่วโลกต่างก็อยากจะรู้คำตอบนี้เช่นกัน บ้างก็ว่าหมาป่วยไม่สบายท้องบ้างหล่ะ บ้างก็ว่าหมาต้องการแร่ธาตุเสริมหรือไฟเบอร์ที่มีอยู่ในหญ้าบ้างหล่ะ แล้วอะไรคือคำตอบที่แท้จริงกันแน่

มีนักวิชาการได้ทำการศึกษาและตั้งสมมติฐาน เกี่ยวกับพฤติกรรมการกินหญ้าของน้องหมาเอาไว้ ซึ่งก็มีคำตอบมากมายแตกต่างกันไป ดังนี้ครับ

คำตอบที่ 1 สุนัขกินหญ้าเพราะป่วย

เมื่อน้องหมารู้สึกไม่สบายท้องอันเนื่องมากจากมีหนอนพยาธิในลำไส้ การกินหญ้าอาจมีส่วนช่วยกระตุ้นการบีบตัวของลำไส้ ทำให้ช่วยขับหนอนพยาธิออกมาทางอุจจาระ หรือหากเกิดภาวะความเป็นกรดในกระเพาะอาหาร น้องหมาจึงกินหญ้าเพื่อลดกรด เพราะเมื่อน้องหมาเคี้ยวหญ้าจะมีการหลั่งน้ำลายออกมาคลุกเคล้า น้ำลายของสุนัขมีความเป็นด่างมากกว่า จึงไปช่วยลดกรดในกระเพาะได้ ในแมวก็มักจะกินหญ้าเพื่อกระตุ้นในตัวเองอาเจียนเพื่อที่จะขับเอาขน (hairball) ออกมาเช่นกัน

คำตอบที่ 2 สุนัขกินหญ้าเพราะต้องการแร่ธาตุและไฟเบอร์ 

เมื่อเทียบกับสัตว์ป่าที่เป็นญาติกับน้องหมา อย่างเช่น หมาป่า โคโยตี้ สุนัขจิ้งจอก ฯลฯ จะล่าพวกสัตว์กินพืชขนาดเล็ก เช่น หนู กระต่าย ทำให้ได้หญ้าที่อยู่ในกระเพาะของเหยื่อเหล่านี้เข้าไปด้วย พวกนี้จึงได้แร่ธาตุครบ ผิดกับน้องหมาที่เราเอามาเลี้ยง ซึ่งกินแต่อาหารสำเร็จรูปตลอด ทำให้ร่างกายรู้สึกว่าตัวเองขาดแร่ธาตุ น้องหมาจึงไปเล็มหญ้าเพื่อชดเชยสิ่งที่ขาด มีรายงานในน้องหมาพูเดิ้ลตัวหนึ่งที่มีประวัติกินหญ้าแล้วอาเจียนทุกวันเป็นเวลากว่า 7 ปี แต่หลังจากเปลี่ยนอาหารมาเป็นสูตรที่มีไฟเบอร์สูงเพียง 3 วัน น้องหมาก็หยุดกินหญ้าไปโดยปริยาย 

คำตอบที่ 3 สุนัขกินหญ้าเพราะสัญชาติญาณ

การกินหญ้านั้นไม่มีความเกี่ยวข้องกับการป่วยและการอาเจียน การกินหญ้าเป็นเพียงพฤติกรรมที่ปกติของน้องหมา ไม่จำเป็นต้องพบการอาเจียนหลังจากการกินหญ้าเสมอไป การอาเจียนที่เกิดขึ้นอาจเกิดจากการบังเอิญหรือสาเหตุอื่นมากกว่าเกิดจากการกินหญ้า หากย้อนไปมองสัตว์ที่เป็นญาติใกล้ชิดกับสุนัขบ้านอย่างสุนัขป่า ก็พบว่ามีการกินหญ้าหรือพืชอยู่ก่อนแล้ว สามารถพบได้จากการผ่าซากกระเพาะอาหาร ซึ่งมีหญ้าเป็นส่วนประกอบอยู่ในตัวอย่างอาหารที่ได้จากกระเพาะอาหารดังกล่าว

คำตอบที่ 4 สุนัขกินหญ้าเพราะต้องการสำรวจอาณาเขต 

ในขณะที่น้องหมาเดินเล่น ดมกลิ่นอยู่นั้น ก็จะแทะเล็มหญ้าไปด้วย สิ่งนี้ทำให้สามารถรับรู้ได้ว่ามีตัวอื่นเข้ามาในถิ่นของตนเองหรือไม่

คำตอบที่ 5 สุนัขกินหญ้าเพราะอยากกิน 

ดูจะเป็นคำตอบง่ายๆ ดูกวนๆ ไม่ต้องคิดมาก ใครจะรู้น้องหมาอาจเบื่อในกลิ่น รูปร่าง และรสชาติของอาหารเดิมๆ ที่กินอยู่ก็เป็นได้ จึงอยากจะลองชิมหญ้าดูหน่อยว่ามันจะได้เรื่องมั้ย แบบนี้จะเรียกว่า หญ้าเป็นขนมของน้องหมาได้รึป่าว

ทีมนักวิจัยของ University of California ประเทศสหรัฐอเมริกา ได้ทำการสำรวจผู้เลี้ยงสุนัขกว่า 1,517 คน ได้ผลดังนี้ครับ

ร้อยละ 80 พบว่า สุนัขของตัวเองมีพฤติกรรมกินหญ้าและพืชชนิดต่างๆ
ร้อยละ 68 พบว่า สุนัขของตัวเองกินหญ้าเป็นประจำทุกวันหรือสัปดาห์
ร้อยละ 8 พบว่า สุนัขแสดงอาการป่วยก่อนที่จะกินหญ้า
ร้อยละ 22 พบว่า สุนัขมีการอาเจียนหลังจากกินหญ้าเป็นประจำ

นอกจากนี้ การสำรวจยังพบว่า สุนัขที่ป่วยมาก่อนส่วนใหญ่เมื่อกินหญ้าแล้วจะพบการอาเจียน ในขณะที่สุนัขเด็กจะกินหญ้าบ่อยกว่าสุนัขที่โตแล้ว

"หญ้า" จึงไม่ใช่ยาของสุนัข เพราะจากข้อมูลข้างต้นแสดงให้เห็นว่า สุนัขที่กินหญ้าทั้งหมดก็ไม่ได้ป่วยไปซะทุกตัว การกินหญ้าจึงอาจเป็นพฤติกรรมที่ปกติหรืออาจเป็นความชื่นชอบของน้องหมา และสุนัขที่กินหญ้าก็ไม่ได้อาเจียนหลังจากกินหญ้าทุกตัวด้วย แต่หากเราพบการอาเจียนหลังจากกินหญ้า เราอาจต้องสังเกตต่อไปว่า น้องหมามีการอาเจียนบ่อยครั้งแค่ไหน (กี่รอบ) สิ่งที่อาเจียนนั้นมีอะไรปนออกมาบ้าง การอาเจียนนั้นสัมพันธ์กับการที่กินหญ้าหรือไม่ ถ้าอยู่ดีๆ ก็อาเจียน กินอะไรไปก็อาเจียน อาเจียนวันละหลายๆ รอบ ประกอบกับมีอาการอื่นๆ บางอย่างร่วมด้วย เช่น ท้องเสีย ซึม อ่อนแรง ฯลฯ แบบนี้อาจไม่ใช่เรื่องปกติ เพราะน้องหมาอาจจะป่วยจริงๆ ก็ควรต้องพามาพบคุณหมอครับ

สิ่งที่ต้องระวังอีกอย่างหนึ่ง ก็คือ พืชบางชนิดเป็นพิษต่อสุนัข หรือบางทีหญ้าหรือพืชเหล่านั้นอาจมีการปนเปื้อนสารเคมีหรือยาฆ่าแมลงอยู่ก็ได้ ซึ่งหากได้รับเข้าไปก็อาจทำให้น้องหมาอาเจียนออกมาได้ไม่ต่างกัน เราต้องหมั่นสังเกตและระวังเรื่องเหล่านี้ด้วย ถ้าเป็นไปได้ ไหนๆ น้องหมาของเราก็ต้องกินหญ้าอยู่แล้ว จะเปลี่ยนมาเป็นการเก็บหญ้าที่ดีๆ ให้กินซะเลยก็ไม่เลวนะครับ

การที่พบสุนัขกินหญ้าหรือพืชอาจเกิดขึ้นได้ เพราะน้องหมาเองก็เป็นสัตว์ที่กินทั้งสัตว์และพืช (omnivore) แต่หากจะหาข้อสรุปนั้นคงจะเป็นไปได้ยาก เรื่องนี้คงไม่มีใครจะรู้ดีได้เท่าเจ้าตัวหรอก ...แล้วเพื่อนๆ หล่ะครับ...คิดเห็นอย่างไร?

บทความโดย: หมอต้น Dogilike.com
น.สพ.ธีรภาพ มุสิกานนท์
http://family.dogilike.com/tonvet/

ที่มาของข้อมูลงานวิจัย: L. Hart. 2008, Why do dogs and cats eat grass. Veterinary Medicine.
ที่มาบทความนี้ dogilike.com/content/vettalk/1381/การรักษาตัวเองของสุนัข-ตอน-สุนัขกินหญ้า.php